In veel organisaties ligt er een keurig integriteitsbeleid op de plank. Er is een gedragscode opgesteld, er zijn meldprocedures vastgelegd en er hangt misschien zelfs een poster in de kantine over gewenst gedrag. Maar wat betekent dit allemaal als medewerkers het beleid niet kennen, niet begrijpen of zich er niet mee verbonden voelen?

Een goed integriteitsbeleid is geen papieren tijger. Het bestaat uit meerdere pijlers. Het leeft. En het leeft pas als het onderdeel wordt van de cultuur, van het dagelijks handelen, en van de gesprekken op de werkvloer.

Van papier naar praktijk

Een integriteitsbeleid is een belangrijk fundament. Het schept duidelijkheid over wat een organisatie verwacht en tolereert, en hoe er gehandeld wordt bij overtredingen. Maar dat fundament is pas stevig als er bovenop gebouwd wordt:

  • Voorbeeldgedrag van leiders – Als leidinggevenden zich niet aan de gedragsnormen houden, is het beleid hol.

  • Open dialoog – Medewerkers moeten het gevoel hebben dat ze zorgen of dilemma’s kunnen bespreken, zonder oordeel.

  • Toegankelijke meldmogelijkheden – Een meldpunt of vertrouwenspersoon is cruciaal, maar moet ook bekend, zichtbaar en benaderbaar zijn.

  • Opleiding en bewustwording – Trainingen over sociale veiligheid, morele oordeelsvorming en omgaan met dilemma’s maken het beleid tastbaar. Kijk hier welke trainingen er mogelijk zijn.

e risico’s van een papieren beleid

Wanneer een organisatie beleid opstelt maar daar verder weinig mee doet, ontstaat er een schijnveiligheid. Medewerkers denken: “Er is vast wel iets geregeld, maar ik weet niet precies wat.” Of erger nog: “Het staat op papier, maar niemand doet er iets mee.”

Dat maakt het risico op incidenten groter, maar misschien nog belangrijker: het ondermijnt het vertrouwen in de organisatie. In zulke situaties voelen medewerkers zich minder veilig om zich uit te spreken, wat schadelijk is voor de cultuur én voor de reputatie van de organisatie.

Een levend beleid begint bij betrokkenheid

Een effectief integriteitsbeleid vraagt om betrokkenheid van álle lagen van de organisatie. Laat medewerkers meedenken over gedragsnormen. Gebruik praktijkvoorbeelden. Organiseer moreel beraad of reflectiemomenten. En zorg dat het beleid regelmatig wordt geëvalueerd en aangepast op basis van wat er in de organisatie leeft.

Tot slot

Integriteit is geen checklist. Het is een dynamisch proces dat vraagt om reflectie, betrokkenheid en de moed om het gesprek aan te gaan. Een levend integriteitsbeleid is dan ook geen doel op zich, maar een middel om samen te bouwen aan een veilige, eerlijke en rechtvaardige organisatiecultuur. Wil je meer weten? Neem gerust contact met ons op.